Anadolu beşerinin yazıyla ve ticaretle tanıştığı tarihi 6 bin 500 yıl öncesine götüren Kültepe Kaniş/Karum Höyüğü’nde süren arkeolojik kazılarla bölgenin tarihinin 8 bin yıl öncesine kadar gidebileceği bildirildi.
Prof. Dr. Tahsin Özgüç tarafından 1948 yılında başlatılan arkeolojik hafriyatlar, Ankara Üniversitesi Lisan ve Tarih-Coğrafya Fakültesinden Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu başkanlığında sürdürülüyor.
Kazılarda bugüne kadar birçok Asurlu tüccarlara ilişkin ticari evraklardan oluşan 23 bin 500 yazılı tablet bulundu.
Bu yılki çalışmaları AA muhabirine pahalandıran Kulakoğlu, hem Karum ismi verilen alanda hem de zirve bölgede arkeolojik hafriyatları sürdürdüklerini söyledi.
78’inci yılına girecek arkeolojik çalışmalarda bugüne kadar mevcut sit alanının yüzde 5’inin bile kazılamadığını vurgulayan Kulakoğlu, Kültepe’nin daha binlerce yıl boyunca kazılması gerektiğini belirtti.
Bu yıl da çeşitli sorulara yanıt bulmaya çalışacaklarını anlatan Kulakoğlu, Asurlu tüccarların Anadolu’ya geldikleri, ticaret sistemini kurdukları ve halkla bir arada yaşadıkları Karum alanında hafriyatlar yaparak tahliller toplayacaklarını tabir etti.
Artık arkeolojik kazıların yalnızca eser üzerine yoğunlaşmadığına dikkati çeken Kulakoğlu, alandan çıkan tozun, toprağın bile değerli olduğunu, elde edilecek bilgilerin bitki örtüsünü, hayvan cinslerini ortaya koyabileceğini, bir mezarda bulunacak kemiklerden o devir beşerinin geçirdiği hastalıkların tespit edilebileceğini lisana getirdi.
“Bazı mahkeme kararları var”
Döneme ilişkin kerpiç meskenlerde hafriyat yapıldığını lisana getiren Kulakoğlu, “Biz bütünüyle bir konut kazıyoruz. Bunun içinde de arkeolojik yapıtlardan günümüze kalanları değerlendireceğiz. Bu arkeolojik nesneler üzerinde çeşitli tahliller yaparak bunların kökenlerini, nerede üretildiklerini, nasıl üretildiklerini, bir arşivle de karşılaşırsak bunların kıssalarını yazılı olarak doğrulatmak istiyoruz.” diye konuştu.
Karum alanında çok sayıda tablet bulunduğunu, bu tabletlerin ya mesken sahiplerince yazılmış ya da onlara gelen mektuplardan oluştuğuna dikkati çeken Kulakoğlu, “Öyle ki kimi mahkeme kararları var. Örneğin bir miras davasıyla ilgili olarak konutun içindeki bütün eserler, kaplar, altın, gümüş sayılıyor ve tablete kayıt ediliyor. Bu tabletlerde yazılanları biz arkeolojik kazılarla doğrulayabilecek miyiz? Hakikaten o tablette yazılan envanter bilgileri bizim arkeolojik olarak bulabileceğimiz evraklar mi bunları araştıracağız.” sözlerini kullandı.
“Kültepe birebir vakitte dünya tarihine de ışık tutuyor”
Asurlu tüccarlar gelmeden evvel de Kültepe’nin büyük bir ömür merkezi olduğunu aktaran Kulakoğlu, şunları kaydetti:
“Asurlu tüccarlar gelmeden evvel Kültepe’nin ve hasebiyle Anadolu’nun durumu nasıldı, bunu farklı disiplinlerle çalışarak, çeşitli tekniklerle hem o konutların içinde ya da anıtsal yapıların içindeki kalıntılarla açığa çıkarmak istiyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığımızın ‘Geleceğe Miras’ projesi kapsamında da bu çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Şimdiye kadar yapılan bu çalışmalar aslında hem Kültepe’nin hem Kayseri’nin hem de Anadolu’nun tarihine ışık tutan datalar veriyor. Kültepe’nin şu an için bildiğimiz kadarıyla eriştiğimiz en erken periyot, kalkolitik çağ dediğimiz günümüzden aşağı üst 6 bin 500 yıl öncesine dayanan bir devir. Şayet hafriyatlar devam ederse bizim bu tarihi 7 bin ila 8 bine kadar götürmememiz için hiçbir neden yok. Fakat daha erken katmanlara indiğinizde daha hassas çalışmak zorundasınız. Zira oradaki mikron ölçeğinde bulguların dahi incelenmesi artık mümkün. Evvelden yapılamayan tahliller artık çok çarçabuk yapılabiliyor.”
Kültepe hafriyatlarının değerine de değinen Kulakoğlu, “Kültepe aslında tüm katmanlarıyla, geçmişiyle ve hafriyatta çıkarılan bulgular sayesinde tüm yakın doğunun tarihini aydınlatan bir merkez. Mezopotamya’da olmayan, Suriye’de olmayan bilgileri Kültepe hafriyatları tek başına sağlayabiliyor. Bu manada kazıların devam etmesi nitekim de gerekli. Kültepe, Anadolu tarihine ışık tutuyor lakin birebir vakitte dünya tarihine de ışık tutuyor.” değerlendirmesinde bulundu.
About The Author
More Stories
Sinop’ta Toplu Sünnet Şöleni Düzenlendi
Sinop’ta Trafik Kazası: Bir Yaralı
Gaziantep FK Dönem Öncesi İkinci Etap Kampını Kayseri’de Sürdürüyor